De residu-analyse: het is een technisch onderwerp waar veel boeren mee te maken krijgen. Op deze manier bekijken we namelijk of de biologisch producten die je als boer aflevert daadwerkelijk 100% biologisch zijn. En die stalen zijn behoorlijk nauwkeurig! Wat residu-analyse precies is en hoe het in zijn werk gaat, lees je in dit artikel.
Luister je liever naar de podcast aflevering, waarin we je alles vertellen over residu-analyse. Start dan deze aflevering van de BIO Certificatie podcast.
Wat is een residu-analyse?
Residu-analyse is een technisch en chemisch onderwerp dat essentieel is in de biologische productie. Het houdt in dat er monsters worden genomen van producten of plaatsen waar contaminatie het grootst mogelijk is, zoals o.a. bodem, bladeren, vruchten, diervoeders, eieren, enz.. . Deze monsters worden geanalyseerd in laboratoria om te controleren of er contaminanten (residuen) aanwezig zijn.
België als koploper
In het Europees Biolastenboek is opgenomen dat er bij minimaal 5% van de marktdeelnemers een staal afgenomen moet zijn. België is hierin een stuk strenger. Volgens de wetgeving moet minimum 50% van de marktdeelnemers jaarlijks een staal laten onderzoeken. Deze hogere eisen maken België een koploper in Europa op het gebied van residu-analyse.
De rol van controleurs en laboratoria
Controleurs spelen een cruciale rol bij het selecteren bij welke bioboeren er een staalname plaatsvindt. Dit gebeurt op basis van een aantal risicofactoren die worden toegekend aan elke teler, zoals bijvoorbeeld de grootte van het bedrijf, het gebruik van ontheffingen en het soort gewas. Hoe groter de risicofactor van het bedrijf, hoe groter de kans dat er een staalname plaatsvindt. Daarnaast vinden er ook ad hoc staalnames plaats tijdens steekproeven en jaarlijkse controles.
De monsters worden geanalyseerd door geaccrediteerde laboratoria die gespecialiseerd zijn in specifieke analyses, afhankelijk van het soort staal dat genomen is. Wanneer een staal conform is, worden de producenten op de hoogte gebracht en behouden ze hun biologische label. Als een staal echter niet conform blijkt te zijn, wordt er een onderzoek gestart naar de herkomst en het type residu. Dit kan leiden tot aanvullende staalnames op andere plaatsen.
Het is noodzakelijk dat de expert kan achterhalen wat de herkomst is van het residu. Tot die tijd mag het product niet meer verkocht worden als biologisch product. Het is per case afhankelijk hoe het onderzoek en de gevolgen er precies uitzien. Het gehele onderzoek duurt al snel een aantal weken. Zeker wanneer het niet gelijk duidelijk is waar het residu vandaan komt en er meerdere stalen afgenomen dienen te worden, kan het afronden van een onderzoek lang op zich laten wachten.
Een afname-ongeluk zit in een klein hoekje
Dat de analyse heel nauwkeurig is blijkt uit de anekdote toen een gewasbeschermingsmiddel werd teruggevonden dat niet voor dat specifieke gewas waar een staal werd genomen gebruikt. Na diepgaand onderzoek bleek dat de controleur geen handschoenen had gedragen bij het nemen van het monster en diezelfde ochtend een gangbare sinaasappel had gegeten. Het residu kwam in werkelijkheid van de sinaasappelschil. Sindsdien zijn handschoenen verplicht gesteld.
Heb je nog vragen over de residu-analyse of andere gerelateerde onderwerpen? Neem dan contact op met de technische experts via onze website of telefonisch. Ze staan je graag te woord om vragen te beantwoorden.
